Provinciale rol
De provincie heeft een stimulerende en autonome rol als het gaat om het behoud door ontwikkeling van het cultuurlandschap en het hierin gelegen erfgoed. De provincie stimuleert en ondersteunt restauratie, herbestemming en verduurzaming van monumenten. Daarnaast treedt de provincie waar mogelijk op als verbinder van erfgoed met gebiedsopgaven.
We hebben een wettelijke taak om een toegankelijke archeologisch depot te beheren. In archeologiemuseum Huis van Hilde worden de provinciale archeologische collecties beheerd. Naast de vaste tentoonstelling zijn er tijdelijke tentoonstellingen en educatieprogramma’s over archeologie voor bezoekers en leerlingen van het primair en voortgezet onderwijs.
- Cultuurhistorische waarden van het landschap versterken.
- Behoud en publiek toegankelijk maken van archeologisch erfgoed.
- Behoud, herbestemming en verduurzaming van monumenten. Voor rijksmonumenten streeft de provincie naar een restauratievolume van 15,5% voor 2024.
- UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies behouden en herbestemmen en de toegang voor het publiek verbeteren.
1.1 We geven het Steunpunt Monumenten en Archeologie subsidie om gemeenten, monumenteneigenaren en andere partijen te ondersteunen op gebied van herbestemming en verduurzaming van erfgoed.
1.2 De provincie versterkt de cultuurhistorische waarden van het landschap door het uitdragen van de Leidraad Landschap & Cultuurhistorie 2018, het organiseren van bijeenkomsten, en met handleidingen en adviezen. De ruimtelijke kwaliteit is gewaarborgd in de Omgevingsverordening.
2.1 Archeologische waarden zijn een belangrijk onderdeel van het waardevolle cultuurlandschap van de provincie Noord-Holland. In 10 geselecteerde gebieden met een bovengemeentelijk archeologisch belang probeert de provincie via ‘informatie en inspiratie’ gemeenten, gebruikers en beheerders van vindplaatsen aan te zetten tot zorgvuldige omgang met deze waarden.
2.2 De provincie is eigenaar van de collectie archeologische vondsten in het archeologisch depot. In het Huis van Hilde (depot en museum) maakt de provincie dit erfgoed zichtbaar en toegankelijk voor een breed publiek. De komende jaren continueert de provincie deze inzet.
3.1 Met subsidies draagt de provincie bij aan onderhoud, restauratie, verduurzaming en herbestemming van provinciale en rijksmonumenten. Naast de eigen provinciale monumenten draagt de provincie ook met cofinanciering bij aan de restauratie en herbestemming van rijksmonumenten in de provincie.
3.2 In 2024 zijn in samenspraak met de gemeenten richtlijnen voor behoud door ontwikkeling aan de Noord-Hollandse waarderingskaart voor stolpboerderijen toegevoegd. Gemeenten moeten die richtlijnen betrekken bij hun beleidsvorming.
3.3 Voor gemeenten wordt in 2024 een handelingsperspectief opgesteld voor de omgang van klimaatrisico’s voor erfgoed.
4.1 Als mede-siteholder voor het UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies coördineert de provincie het behoud en de ontwikkeling van dit werelderfgoed. De provincie is geen eigenaar van dit werelderfgoed. In 2024 gaat de provincie onder andere aan de slag met:
- Verdere uitvoering maatregelen voor het herstel liniedijken Stelling van Amsterdam.
- Restauratie en herbestemming van diverse onderdelen van de Hollandse Waterlinies.
- Stimulering van verduurzaming forten.
- Onderzoek naar het onder water zetten van polders ten behoeve van natuur.
- Het versterken van de beleving van watermanagementsysteem en strategisch landschap.
Beleidsdoel | (Bedragen x € 1.000) | ||||||
Behouden kwaliteit van erfgoed | Rekening 2022 | Begroot 2023 | Begroot 2024 | Begroot 2025 | Begroot 2026 | Begroot 2027 | |
Totaal lasten | 12.464 | 13.671 | 9.767 | 4.562 | 4.578 | 4.577 | |
Totaal baten | -116 | -105 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo van baten en lasten | 12.348 | 13.566 | 9.767 | 4.562 | 4.578 | 4.577 | |
Stortingen | |||||||
6.2 | Reserve Monumenten (Mr. F.J. Kranenburgfonds) | 5.051 | 5.532 | 4.079 | 4.126 | 4.174 | 4.226 |
6.2 | Resv. Subsidie SvA/NHW Werelderfgoed | 0 | 3.265 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.2 | Reserve SvA/NHW Werelderfgoed | 1.350 | 1.355 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onttrekkingen | |||||||
6.2 | Reserve Monumenten (Mr. F.J. Kranenburgfonds) | -5.292 | -6.378 | -4.119 | 0 | 0 | 0 |
6.2 | Resv. Subsidie SvA/NHW Werelderfgoed | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6.2 | Reserve SvA/NHW Werelderfgoed | -287 | -5.755 | -1.100 | 0 | 0 | 0 |
Resultaat | 13.170 | 11.585 | 8.627 | 8.688 | 8.752 | 8.803 | |
- De begrote lasten in 2024 nemen met € 4 miljoen af. De oorzaak hiervoor is dat er geen stortingen en minder onttrekkingen plaatsvinden in de reserves. Dit geldt tevens voor de begrote lasten in 2025. In de onderliggende reserves van dit beleidsdoel moeten de bestedingsplannen nog worden verwerkt.
Koppeling Brede Basismonitor
Voor beleidsdoel 6.2 Behouden kwaliteit van erfgoed is in de Brede Basismonitor de volgende indicator opgenomen:
- Provinciale rijksmonumenten (link)